هندسه سیاسی در اندیشه امام خمینی:بررسی موردی: دروس ولایت فقیه  در نجف

/

خط مشی دسترسی

فارسی

X

X

جستجوی مدارک

X

تمام متن

X

منابع دیجیتالی

شناسگر رکورد	:	458513
سرشناسه	:	ح‍ش‍م‍ت‌زاده‌، م‍ح‍م‍دب‍اق‍ر، ‏‫۱۳۳۰ - ‏702816
عنوان و نام پديدآور	:	هندسه سیاسی در اندیشه امام خمینی:بررسی موردی: دروس ولایت فقیه در نجف [منبع الکترونیکی]/ محمد باقر حشمت زاده
زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن	:	per
کشور محل نشر	:	ایران
يادداشتهاي کلي	:	AU
	:	عنوان از روی صفحه عنوان نمایش
	:	فارسی
	:	ملزومات نظام: ویندوز ‎98+ با پشتیبانی متون فارسی؛ IE6
	:	پ
	:	$Dکتابخانه دیجیتالی
يادداشتهاي مربوط به شماره هاي شناسايي	:	مقاله توضیح می دهد که اندیشه سیاسی که توسط امام خمینی، مهندسی و اجراء شد بدقت در ذهن ایشان، چیده و تنظیم شده بود و از کلیه ارکان نظری و راهبردی برای یک انقلاب و تشکیل حکومت جدید و نظام دینی، برخوردار بود. سپس جهت اثبات تحقق همه اجزاء یک هندسه دقیق سیاسی، به اظهارات و مکتوبات و نیز اقدام های امام راحل رض ، استناد شده است. توفیق عظیم امام خمینی در رهبری یک انقلاب بزرگ از سال ‎1341 تا پیروزی آن وبراندازی یک نظام قدرتمند و سپس ریاست وهدایت یک نظام اجتماعی و سیاسی نوین طی ده سال میتواند سؤال اساسی زیر را برای اندیشمندان سیاسی مطرح نماید: از اندیشه های سیاسی و اجتماعی امام خمینی چه نظریه و راهبردهایی قابل استنباط است و با چه چارچوب نظری وراهبردی میتوان به تحلیل اندیشه های سیاسی امام پرداخت؟ امام خمینی، مرد علم و نظر بود. او در فقه واصول و کلام و فلسفه و عرفان به مقام استادی رسید و در تاریخ و ادبیات نیز در حد بالایی بود. (‎1) در عین حال او مرد عمل و اقدام بودزیرا در مقام اجتهاد و مرجعیت با صدور فتوا،تکالیف عملی مؤمنین را مشخص میکرد وبه همین لحاظ با واقعیات زندگی مردم ومشکلات جامعه آشنا بود. از سال ‎1341 نیز درعین فقاهت و مرجعیت، آشکار و مستقیم واردعرصه اقدام و مبارزه سیاسی گردیده وبزرگترین و مهمترین رهبر مخالفان شاه شد.در تبعید پانزده ساله نیز به تعلیمات و تبلیغات انقلابی دست زد و کادرسازی و سازماندهی نمود. با چنین دست مایه و سابقه ای ازسال ‎1356 بعنوان رهبر بلامنازع انقلاب اسلامی با بسیج مردمی، نظام شاهنشاهی را براندازی کردو از سال ‎1357 تا هنگام رحلت، رییس نظام جمهوری اسلامی بود. در طول تاریخ ایران و جهان و در طی قرون اخیر شاید بی نظیر و یا لااقل کم نظیر است که مردی در اوج زهد و عرفان و علم،دستبه یک انقلاب خونین مکتبی و مردمی زده باشد و یک قدرت بزرگ منطقه ای و مورد حمایت همه ابرقدرتها را ساقط نموده و سپس ده سال نیز در عین مرجعیت، نقش رهبری سیاسی وریاست دولت را نیز ایفا کرده باشد. چنین جریان تاریخی، انقلابی و سیاسی عظیمی به رهبری امام خمینی دارای چه پشتوانه نظری و راهبردی بوده و این اندیشه دارای چه سازمان و انسجامی بود که این چنین در تحقق اهداف خود قرین تحول و توفیق شد و چنانکه امام در براندازی نظام شاهنشاهی و استقرار نظام جمهوری اسلامی از این اندیشه منسجم استفاده کرد، اینک در حفظ و گسترش و اصلاح و تکمیل جامعه و دولت برخاسته از انقلاب او چگونه میتوان از آن استفاده کرد؟ الف) مفروضات و ارکان یک چارچوب نظری وراهبردی نظریه و راهبردی را که می خواهیم از آرا واندیشه سیاسی امام استنباط و استخراج کرده و یابمدد آن به اندیشه های امام وارد شویم، هندسه سیاسی امام خمینی و جامعه مطلوب یا مدینه فاضله او می نامیم. این هندسه و چارچوب شامل ‎5 رکن و عنصراست: (2) ‎1- وضع موجود جامعه چیست؟ انسان در چارچوب روابط اجتماعی و زندگی جمعی اهداف و نیازهای خود را تعقیب و اشباع می نماید و جامعه واقعی و مفروض دارای سه رکن اساسی است: ‎1 - اقتصاد و معیشت ‎2 - فرهنگ و معنویت ‎3 - سیاست و حکومت جامعه، محیط زندگی انسان است و آدمی سعادت و شقاوت خود را در درون آن به خوبی حس می کند و هرکس در حد خود، از ساختار و کارکردش،استنباطی داشته و نسبت به آن دارای احساسات وموضع گیری های منفی و مثبتی است. (3) ‎2 - وضع مطلوب جامعه کدام است؟ آدمی موجودی استبا دو بعد مادی و معنوی و دارای عقل و اراده و با توان انتخاب گری وهدف گذاری. بنابر این او همواره در افق دید و ذهن خود تصویری از یک وضع مطلوب و آرمانی جامعه را دارد. (4) ‎3 - چه باید کرد؟ (راهبرد و خط مشی) وجود تصویری از یک جامعه مطلوب در ذهن افراد و ذهنیت اجتماع دارای این کاربرد است که شهروندان دانسته یا ندانسته، کم و یا زیاد وضع موجود جامعه را با آن می سنجند. نتیجه این مقایسه از لحاظ کلی به صورتهای زیر است: الف - وضع موجود در راستای وضع مطلوب است. ب - وضع موجود با وضع مطلوب تطابق ندارداما این اختلاف کم، سطحی و صوری است. ج - وضع موجود با وضع مطلوب تطابق نداردولی عدم تطابق زیاد، اساسی و عمیق است. (‎5) عقل نظری و نخبگان و افکار عمومی و عقل جمعی، اگر تحقیقا به هریک از قضایای فوق برسند به تناسب خط مشی ها و راهبردهای زیر راتوصیه و تجویز میکند: الف - وضع موجود و روشها و راهبردهای قبلی باید حفظ شود. ب - در وضع موجود باید رفرم و اصلاح صورت بگیرد. ج - وضع موجود باید بصورت انقلابی و بنیادی برهم زده شود تا مدینه فاضله ایجاد شود. ‎4 - وضع تاریخی جامعه چه بوده است؟ مورخین و فلاسفه و عالمان تاریخ همواره تلاش داشته اند به این پرسش، پاسخ گویند. (‎6) این سؤال در شرایطی که نخبگان و شهروندان به این نتیجه می رسند که وضع موجود بسیار بد وناصواب است، بیشتر موضوعیت و اولویت مییابد وهمه مایلند سرمنشاء و ریشه های کژیها وانحرافات را بشناسند و بدانند وضع موجود چرا به بن بست کشانده شده است. ‎5 - جهان بینی و اصول اعتقادات آن چیست؟ مکتبهای بزرگ سیاسی - اجتماعی اعم از الهی و انسانی، هرکدام برای انسان و جامعه مطلوب شاخصه ایی متفاوت ارایه کردهاند در این رابطه می توان مکاتب بزرگ معاصر یعنی مارکسیسم، لیبرالیسم و اسلام را با هم مقایسه کرد. (‎7) دوران مارکسیزم سپری شده و قرن ‎21،عصر تقابل و تعامل سرنوشت ساز اسلام ولیبرالیسم خواهد بود. (‎8) سؤال این بود که چرا شاخصه ای جامعه مطلوب و راهبردهای مکاتب با یکدیگر تفاوت های اساسی دارند؟ مثلا در جامعه مطلوب اسلامی، چراحکم و حاکم بنوعی باید از طرف خداوند باشند (‎9) یا اقتصاد اسلامی بنیاد مبتنی بر کار و انفاق و ایثارو یا (‎10) فرهنگ باید مبتنی بر توحید و باور به یگانگی خداوند و ضرورت بندگی انسان در مقابل او باشد؟ (‎11) در حالیکه در لیبرالیسم، حکم وحاکم اصالتا به نوعی منبعث از آدمیان و اساس اقتصادش، مبتنی بر سود و منفعت طلبی بوده واساس فرهنگی باور به انسان محوری و دنیا گرایی است؟ (‎12) با توجه به تفاوت در شاخص و ماهیت مدینه فاضله مکاتب، طبعا خط مشی ها وراهبردشان نیز با هم متفاوت است. این دستورالعملها و راهبردها دقیقا با ویژگی هایجامعه مطلوب اسلامی و جهانبینی و اصول اعتقادات اسلام تناسب داشته و منبعث از آن هاست(اصل تناسب وسیله و هدف) (‎13) . پس چون جهان بینی و اصول اعتقادات مکاتب تفاوت اساسی دارندبنابراین اصول مدینه فاضله آنها هم با هم تفاوت اساسی دارد. اگر در جامعه مطلوب اسلامی حاکم و حکمباید به نوعی از سوی خدا باشند برای این است که جهان بینی و اصول اعتقادات مکتب اسلام برتوحید استوار بوده و به حاکمیت تکوینی و تشریعی خداوند باور دارد. اگر علم و عدالت ازم�
مبدا اصلي	:	م‍رک‍ز اطلاع‍ات‌ و م‍دارک‌ اس‍لام‍ی‌
اندازه فايل	:	داده های الکترونیکی (‎۱ بایگانی:۲۸ KB)
نام الکترونيکي	:	604